25 Mart 2020 Çarşamba

Wuhan'dan yayılan Corona virüs (2019 - nCoV) COVID-19 SARS-CoV-2 Dünyada Neleri Nasıl Değiştirebilir

Burada bazı "muteber" insanların virüs sonrası dönemle ilgili tahminleri var.https://fikirturu.com/2020/03/24/koronavirus-pandemisi-sonrasi-nasil-bir-dunya-gorecegiz/

 E ben de tahmin edeyim, benim neyim eksik bunlardan dedim hemen tabi :)

Öncelikle salgın için yapılan hiçbir iyimser görüşe en baştan beri katılmıyorum yani yok yaz gelecek iş bitecek yahut 2 ay sonra her şey yoluna girmeye başlar vs. bunları baya bir desteksiz atma olarak görüyorum. Aşı ve ilaç yoksa karantinalar da çözüm değil bir noktada karantina gevşetilir ya da kalkar o noktada şehirler yahut ülkeler tecrit edilmezse sar başa bir durum neredeyse kaçınılmazdır. 

Virüsün mevsimlerle, güneş ışığının dikliği ile nemle o kadar da derdi yok. Mevsim değişikliğinin avantajları olur elbet zira kışın ve bilhassa mevsim değişimi dönemlerinde insanların bağışıklık sistemi düşük olur ve geçtiğimiz sonbahar ve kışın çok fazla salgın vardı. Bunlar insanları iyice zayıflattı neyse ki bunlar yazın elemine olacak. Evler daha rahat havalandırılacak ama nem denirse ülkemiz dahi küresel ısınma ve betonlaşmadan dolayı yarı tropikal iklime geçmiş daha bunun seli var osu busu var umarız sinekler de vektör taşıyıcı olmaz o bu. Güneş ışınları mikrop kırar ama sen halı ya da yorgan değilsin çırpıp da güneşe seremezsin iç organlarını. 

Tabi en en kötü senaryoda virüsün mutasyonlarla daha da beter bir hale dönüşeceğini sanmıyorum ama zaten halihazırdaki versiyonları da yeterince korkunç. Virüsün mutasyonla insanla birlikte yaşamaya başlayacağı senaryo da var ama bu da pek mantıklı değil. Sanki bu virüslerin kollektif bir zekası varmış gibi bir varsayımla hayatta kalmak için insanla yaşamayı öğrenecek deniyor böyle bir durum tabi ki yok. Bu ancak mutasyonların virüsün saldırganlığını azaltacak yönde gelişmesiyle olur ya da hemen öldürür konağını konak yayamaz virüsü vs. Görünen o ki böyle durumlar da olmayacak gibi. Mesela SARS'ta salgın böyle bitmedi. Bulaşıcılığı daha düşük virüs yine Çin'in sıkı karantina yöntemleri ile epey bir durduruldu zaten toplam  8422 vaka ve 916 ölüm gerçekleşti. Yani bir önceki versiyonda zayıflamaya yönelik bir mutasyon yok sıkı tedbirlerle yayılması önlenmiş bir virüs var. Bu yeni tip Corona'da da RNA virüslerinde sıkça rastlanan gen dizilimi hatalarına o kadar da rastlanmıyor yani pek çok dizilim değişimi oldu ama iki ana kol haricinde bilinen bir mutant virüs ilan edilmedi çünkü dizilimi sınırlı da olsa kontrol eden bir mekanizması olduğu iddia ediliyor bu virüsün mutasyonla zayıflaması ihtimalini düşürüyor maalesef ama aşı konusunda pozitif bir durum bu yani ne kadar az değişirse aşılar o kadar başarılı olur.

Aşı ve ilaç bulunması epey vakit alacak gibi. Dünyada pek çok uzman seferber vaziyette ama SARS'ta da aşı bulamamışlardı gerçi salgın bitince saldılar o işi ama bulunması beklenen sürede bulamamışlardı. Tedavi hastalığı ağır geçirenler için zaten çok zor zaten halihazırda tedavisiz olan pulmoner fibrozis benzeri bir durum yaşanıyor buna yıllardır tedavi bulunamamış herkes seferber olsa da epey araştırılması gereken bir durum. 

Velhasıl hele ki böyle salgınların bir kaç dalga gelmesi de göz önünde bulundurulursa olay Almanların meclislerine 2012'de sundukları yeni SARS virüsü senaryosu gibi 3 yıla yayılacak bir trajedi olması beklenir bir durum ve tabi bu virüs muhtemelen domuz gribi gibi birlikte yaşamaya başlayacağımız bir virüs olacak yani sağlık ihtiyaçları ilk 3 yıl gibi olmasa da yine olacak. 3 yıl ekonomiler için çok uzun bir süre hele ki dakikaların bile önemli olduğu finans sektörü için tam bir yıkım demek. Sosyal anlamda ise insanların zamanla duruma alışması söz konusu olsa da yine hayata motivasyonları düşecek, devletlere güven çoğu devlette zaten çoktan bitmiş olmalıydı bitmediyse de bir zaman sonra biter.

Burada diğer bir yazımda değindiğim mevzuya tekrar parantez açmak istiyorum. Durumun bu noktaya gelme ihtimalinin yüksekliği pek çok otorite tarafından biliniyordu hatta pek çok senaryo üzerinde de zaten yıllardır çalşılıyordu en bilindik örneği yukarda da bahsettiğim Almanya'da yapılan çalışma: https://www.bbk.bund.de/SharedDocs/Downloads/BBK/DE/Downloads/Krisenmanagement/BT-Bericht_Schmelzhochwasser.pdf?__blob=publicationFile. Yani geleni biliyorlardı görüyorlardı ama oturup izlemeyi tercih ettiler. Bu bir ihtimal mevcut statülerini koruma güdülerinin kibirle birleşmesinden bir ihtimal işlerine gelen bir durum olduğunu düşünmelerinden ama her türlü ahmakça bir insanlık dışı karar. Bu insanların ölümünde karar verici otoritelerden başka hiç kimseyi suçlamıyorum öfkemi ne yarasalara ne yarasa yediği iddia edilen hayali Çinlilere ne de başka bir saçmalığa yönlendirecek değilim. Olası tehlike ortadayken uçuşları durdurmayan, derbileri iptal etmeyen, ülkemizde vaka yok yalanını desteklemek için sağlık personellerine ve diğer tüm risk gruplarına koruyucu önlem aldırmayan ve daha pek çok hatayı ardı ardına yapan ve yapmaya devam edenler bu insanların ölümünden sizleri sorumlu tutuyorum, sadece bu ülkedeki otoriteler değil aynı hataları bile isteye yapan diğer bütün otoriteler de dahil olmak üzere bu insanların kanları sizin elinizde sizler katilsiniz.

Önümüzdeki günlerde tüketim alışkanlıklarının değişmesi bugün başladığı gibi artarak devam edecek. Yok öyle açgözlü tüketim manyağı insan davranışları zaten insanların psikolojik davranışları da değişecek zira süre görece uzun olay üç beş gün idare edelim olayı değil bu sebepten insanlar yeni şartlara uyumlanmak zorunda kalacaklar uyumlanamayanların durumları iç açıcı olmayacak. Artık temel ihtiyaçlar daha ön planda olacak ve finansal piyasa daha önce yapıldığı gibi likit pompalayarak kendine gelemeyecek. Vahşi kapitalist yatırım araçları da sizlere ömür. Kaldıraçlı sistemler, saçma sapan uydurma fonlar, 500 yılda bile öyle bir kar elde edemeyecek firmaların sanki öyleymiş gibi hisse senetlerinin şişirilmesi yalan dolan olacak. Klasik ekonomik sistemlere geçiş kaçınılmaz olacak bu konuda ne kadar diretilirse sonuçlar o adar felaket olacak. Pek çok finansal kuruluş batacak iyi haber borçlarını tahsil edemeyecekler yani borçların üstüne yatabilirsiniz tabi paranın değeri ne olacak derseniz o da ayrı bir mevzu belli ki dijital paralar yükselecek. Değer üretmeden abuk sabuk karlar unutulacak, unutulmalı. Bunlar zaten normalde de böyle olmalıydı ama oynan tiyatrolar artık oynanamaz olacak.

Dijital yatırımlar artar yapay zeka uçar diyenler var bunları diyenler mal. Elbette dijital dünyaya zorunlu iolasyonlardan dolayı ihtiyaç duyacağız ama bu 2000'lerin ilk yarısındaki seviyede yani evet bir dijitalleşme olacak ama sandığınız gibi bir şey değil gayet temel seviyelerde fakat elektronik para ve daha başka konularda gelişmeler olacak tabi.

Küreselleşme bitti yerelleşme artacak hatta bu mahalle seviyelerine kadar inecek, insanlar gayet küçük yerel seviyelerde organize olup dayanışma mecburiyetinde kalacaklar bunu yapamazlarsa netice kaos olur ki bugün ABD veya Fransa'da sokaklarda asker varsa sanmayın ki ordu devlete yardım ediyor asıl ortaya çıkacak kargaşalardan endişeleniyorlar zira işler iyice çığırından çıkınca insanlar arasında şiddetli çatışmalar, yağmalar başlayabilir. Tabi ki zor durumda olan idare eden ülkeye yardım ya da ticaret yapacak ama herkes elden geldiğince kendine yetme yönünde çabalar harcayacak bilhassa gıda ve sağlık alanlarında buna mecbur kalacak. Gerçi devletler ve onların yapıları da epey değişime uğrayacak mesela daha şimdiden Avrupa Birliği diye bir şey kalmadı herkes kendini kurtarma yolunu seçti hatta şimdiden ülkeler birbirlerini tıbbi malzemelerini çalmakla suçluyorlar ki bu çok tehlikeli bir şey hele ki daha bu aşamada nasıl da sapıttılar. Hindistan Asya'yı birliğe çağırıyor sallayan yok. Çin ve Rusya soğukkanlı ve yardımsever davranyor zaten kendilerini geleceğin hakim devletleri olarak görmeye başlamışlar belli ki bunu başarabilecekler mi? Sanmıyorum. Ek olarak tabi ki hafta sonu Milano'da alışveriş Tayland'da balayı vs. unutun öyle şeyler bitti uçak firmaları bir bir batacak zaten.

Din işleri ne olacak. İnsanlar görüldüğü üzre dine pek itibar etmedi bu süreçte. Etmeyecekler de böyle böyle etkisi azalacak hepten. Bu daha önceki büyük felaketlerden sonra da oldu. İnsanlar paranın yenecek bir şey olmadığını dinin de ilaç olmadığını anladıkça aydınlanma çağları başladı.

Sermayenin durumu ne olacak e görüldüğü üzere kalelerine, saraylarına kapandılar ama işler nereye kadar böyle yürür? Yürümez.

Liderler ne olacak. Hele bir sağ kalmayı başarabilsinler önce. Öyle bir kibirle gözleri kararmış ki kendilerine asla bir şey olmaz sanrısı ile doğru düzgün önlem bile almadılar.

Ordular duruma el koyar mı? Elbette hatta belki de koymalılar bile zira bu iş tam bir disiplin gerektiriyor ve insanları yavşaklaştıran kültürel politikalarla popülizmle geldiğimiz nokta ortada fakat bu bitmek bilmez bir despotizmle sonuçlanabilir yani Kuzey Kore çok demokratik kalabilir zamanla. Liderler orduların sahibi sanıyorlar kendilerini ama parayla satın alamadığınız bir ordunun sahibi olamazsınız.

Evet aşırı karamsar bir tablo çizdim gibi görünüyor ama bunlar en kötü senaryonun yakınından bile geçmiyor bu işin en kötü senaryolarını Hollywood çekti zaten.Evet insanlığın soyunu kurutacak bir virüsle karşı karşıya değiliz ama insanlara evrim geçirtecek bir virüs var karşımızda yine de bu karanlık dönemden yeni liderler ve yeni sistemlerle çıkacağız elbet daha önce de yaptık yine yaparız. İnsanın hayatta kalma konusundaki en önemli silahı şartlara adapte olma konusunda çok esnek olması bu yavşaklık hali bu ilkesizlik işte böyle zamanlarda insanlığın devamı konusunda baya bir işe yarıyor.









Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Yorumlar spam değilse küfür vs. içerse dahi yayınlanır ama biraz vakit alır :)